Μνημόνια: αδιέξοδη βία

Μνημόνια: αδιέξοδη βία

Διαβάζοντας την ομιλία του κ. Παπαδήμου διαπιστώνει κανείς σε πρώτη ανάγνωση να εκφράζεται μία βεβαιότητα. Η  πολιτική του Μνημονίου 2 αποτελεί δρόμο για την «έξοδο από την κρίση». Δεν χρειάζεται να επισημάνουμε ότι ο χρόνος είναι αόριστος, ένα μεσοπρόθεσμο διάστημα το οποίο δεν ορίζεται, ούτε ότι η λέξη «κρίση» χρησιμοποιείται με πολλαπλές σημασίες και χωρίς ακριβές νόημα, προφανώς για ρητορικούς λόγους. Αυτό που εκπλήσσει ωστόσο είναι ότι αυτή η βεβαιότητα είναι σε αντίθετη κατεύθυνση με ό,τι προκύπτει από τις δηλώσεις που προέρχονται από την πλευρά του ΔΝΤ ή του Κ. Σόιμπλε: αμφότεροι και όχι μόνο αυτοί διαπίστωναν, πριν ακόμη ψηφιστεί το μνημόνιο 2, πως ό,τι ψηφιστεί δεν επιτυγχάνει το στόχο αποκατάστασης της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και χρήζει προσαρμογών και αναθεωρήσεων.

Η εμμονή ωστόσο στην ίδια πολιτική που υπόκειται του Μνημονίου 1 και οι στόχοι που τίθενται από το Μνημόνιο 2 οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο κ. Παπαδήμος ορθά δε συμπεριέλαβε τέτοιες δευτερεύουσας σημασίας αγωνίες στην ομιλία του. Ο στόχος της ανόρθωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας είναι πρωτεύων και ειδικά τα μέσα που συμβάλλουν σε αυτό το στόχο: η διάλυση των εργασιακών κοινωνικών και οικονομικών δικαιωμάτων και οι ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων αγαθών (ως γνωστόν άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα τιμής δεν υπάρχουν –ειδικά ότι αφορά τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων). Μέσα που κάλλιστα μπορούν να θεωρηθούν πρωτεύων στόχος αυτά τούτα.

Ο στόχος μεταστροφής της ελληνικής οικονομίας σε μία περισσότερο εξαγωγική οικονομία σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, με βάση τις πολιτικές που ακολουθούνται, έχει ως μέσο και προϋπόθεση την ύφεση και την αύξηση της ανεργίας. Επομένως μπορεί κανείς να συμφωνήσει με την ορθή διαπίστωση του κ.Παπαδήμου, ότι το πρώτο μνημόνιο πέτυχε αρκετά πράγματα, ειδικά εφόσον μπορεί να τίθεται έγκυρα το δίλημμα άνεργος ή μισθός 300 ευρώ. Δεν αποτελεί η ύφεση ατύχημα και «παράπλευρη απώλεια» και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί προϊόν της μη-εφαρμογής του Μνημονίου. Παρόμοιως, τα ελλείμματα και η αύξηση του χρέους αποτελούν αναγκαίο παραπροϊόν, λόγω της ύφεσης. Η αποκατάσταση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους μοιάζει να είναι παράπλευρος στόχος που σε κάθε περίπτωση μπορεί να υπηρετείται μόνο υπό τον όρο ότι υποτάσσεται στην εξυπηρέτηση του πρωτεύοντος στόχου.

Με αυτά στο μυαλό, δεν πρέπει να ψέξουμε για υποκρισία τον κ. Παπαδήμο όταν εκφράζει τη λύπη του για «τα επεισόδια που εκτυλίσσονται έξω από αυτή την αίθουσα, που δυστυχώς αμαυρώνουν τις απόλυτα νόμιμες σε μια δημοκρατία, εκδηλώσεις διαμαρτυρίας».

Το δόγμα που υπόκειται σε αυτές τις πολιτικές, της λιτότητας που φέρνει ανάπτυξη, το οποίο έχει υποστεί κριτική ακόμη και από τους αναλυτές του ΔΝΤ, αποτελεί μία βίαιη πολιτική, που συνοδεύεται με το ανάλογο μίσος απέναντι στην κοινωνία και στους πληβείους, ειδικά από το «κατηχητικό» των κύριων ΜΜΕ. Πρόκειται για βία ενάντια στην πλειοψηφία της κοινωνίας που αποτυπώνεται σε κάθε επιμέρους υπογραφή υλοποίησης αυτής της πολιτικής. Μια βία που εμφανίζεται ως «μη-βία».

Κάθε «μη-βίαιη» υπογραφή απολύσεων και μειώσεων μισθών θα διαχέεται στη κοινωνία και θα παίρνει βίαιες μορφές πολλαχώς: είτε στις γειτονιές από ανθρώπους που θα νιώθουν ότι δεν έχουν κανένα μέλλον και θα αισθάνονται φυλακισμένοι από το γεγονός ότι το δίλημμα «να πληρώσω φάρμακα ή φαγητό και νοίκι;» θα επιλύεται με χρήματα που δε θα φτάνουν πιθανότατα για καμία από τις εκάστοτε επιλογές, είτε στην ανάπτυξη τοπικών μαφιών που θα συναγελαστούν με την τοπική και κεντρική εξουσία για τη νομή της εξουσίας και των διαθεσίμων πόρων, είτε στις διαδηλώσεις, είτε σε πολλές άλλες μορφές. Ούτε καινοφανές είναι ούτε μη-μελετημένο φαινόμενο.

Ωστόσο, εφόσον το «δόγμα» είναι ορθό, οι πολιτικές που απορρέουν από αυτό επιτάσσεται να θεωρούνται αναγκαία βία, φάρμακο – και ως εκ τούτου μη-βία. Ενώ οι αντιδράσεις των ατόμων που υπόκεινται στο δόγμα είναι μη-αναγκαίες και ανεπιθύμητες, διότι τα άτομα θα έπρεπε να υποστούν αγόγγυστα και στωικά τα αποτελέσματα του «δόγματος» επί των σωμάτων τους και των ψυχών τους, και επομένως κάθε αντίδρασή τους οφείλει να θεωρείται από απλά μη-αναγκαία έως παράλογη βία, που δυναμιτίζει «την κοινωνική ενότητα».

Μέσα από αυτή την έκφραση λύπης για τη μη-κατανόηση από τις υποτελείς τάξεις της αναγκαίας βίας/μη-βίας αυτών των πολιτικών ωστόσο εκφράζεται και μία αγωνία για τα όρια αυτών των πολιτικών: όπως είχε διαπιστώσει και ο Στίγκλιτζ, τέτοιες βάρβαρες πολιτικές δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε μία δημοκρατία χωρίς να εξεγερθούν οι πολίτες – μόνο δικτατορίες έχουν καλύτερη τύχη.

ΣΛ

2012.02.14

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=669434

MNHMONIO 2: Σχόλιο για την κοινωνική μηχανική και τα πειράματά της

MNHMONIO 2:

Σχόλιο για την κοινωνική μηχανική και τα πειράματά της

Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες και τα ανεπίσημα κείμενα τα οποία έχουν κυκλοφορήσει μπορούμε να προχωρήσουμε σε κάποιες πρώτες επισημάνσεις σχετικά με το νέο Μνημόνιο που ακόμη είναι προς υπογραφή. Μία πιο πλήρης ανάλυση αποτελεί αντικείμενο άλλου κειμένου.

Α) Μάλλον το πιο εντυπωσιακό στοιχείο αποτελεί η συνομολόγηση των εταίρων του Μνημονίου ότι αποτελεί στόχο ο κατώτερος μισθός να προσεγγίσει -ώστε να είναι συγκρίσιμος, με όρους και κριτήρια ανταγωνιστικότητας- επίπεδα κατώτερων μισθών όπως αυτά που συναντάμε σε χώρες της Νότιο Ανατολικής - Κεντρικής Ευρώπης και της Πορτογαλίας, μέχρι το τέλος του Ιουλίου του 2012, και μάλιστα με εμπλοκή των κοινωνικών εταίρων.

Ας δούμε μερικούς αριθμούς που δείχνουν το στόχο με βάση τον τρόπο που υπολογίζει η Eurostat τον κατώτερο μισθό. Στην Ελλάδα με τα ισχύοντα αυτή τη στιγμή έχουμε κατώτερο μισθό 876 ευρώ. Στόχος είναι να εναρμονιστεί αυτός με ένα δείκτη που θα περιλαμβάνει κατώτερους μισθούς όπως: της Βουλγαρίας, 138 ευρώ, Τσεχίας 310, Εσθονίας 290, Ουγγαρία 295, Πορτογαλίας 565, Ρουμανίας 161, Σλοβακίας 327, Κροατίας 373 (πηγή Eurostat).

Αποτελεί απόφαση πρωτοφανούς έντασης κοινωνικού πολέμου ενάντια στον κόσμο της εργασίας, η οποία θα έχει σοβαρές συνέπειες για την ελληνική κοινωνία και τον τρόπο που λειτουργεί.

Το ότι οι νέοι αντιμετωπίζονται ως ειδική κατηγορία που θα λαμβάνει μειωμένο μισθό κατά 10% δείχνει τη θέση που επιφυλάσσουν γι’ αυτούς και εκτός από κοινωνικά άδικη - οιονεί νομοθέτηση εξαθλίωσης - αποτελεί αναποτελεσματική παρέμβαση ως προς τη μείωση της ανεργίας στους νέους. Η χαλάρωση της νομοθετικής προστασίας και οι ατομικές συμβάσεις θα οδηγήσουν τους εργαζόμενους σε δυσμενέστερες συνθήκες.

Β) Τα μέτρα τα οποία έρχονται προς ψήφιση συνεχίζουν να κινούνται στην αδιέξοδη λογική του πρώτου Μνημονίου να μεταστραφεί η ελληνική οικονομία σε μία εξαγωγική οικονομία σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Πρόκειται για πολιτικές και μέτρα τα οποία έχουν ως μέσο και προϋπόθεση την ύφεση. Δεν αποτελεί η ύφεση ατύχημα και «παράπλευρη απώλεια» και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί προϊόν της μη-εφαρμογής του Μνημονίου. Πρόκειται για πολιτικές και μέτρα τα οποία καθώς οδηγούν στην αύξηση της ανεργίας και στην εκκαθάριση κεφαλαίων, καταστρέφουν παραγωγικές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας, όπως ομολογείται και από τις προηγούμενες εκθέσεις της τρόϊκα.

Οι στόχοι του νέου μνημονίου βαθαίνουν την ύφεση και οξύνουν τις κοινωνικές ανισότητες και συγκρούσεις με αμφίβολα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα για τους στόχους που θέτουν εξόδου από την ύφεση της ελληνικής οικονομίας ως Ελντοράντο υποτιμημένης εργασίας. Οι ημερομηνίες εξόδου από την κρίση ομολογούνται ως αόριστες και στο μακρινό μέλλον. Πρόκειται για ασκήσεις επί χάρτου και πειράματα επί των ανθρώπινων ζωών και της αξιοπρέπειας.

Με βάση ό,τι περιλαμβάνεται στο κείμενο που κυκλοφορεί η μείωση της εσωτερικής ζήτησης η οποία συνεπάγεται το πρόγραμμα, με δεδομένη την ευρωπαϊκή διολίσθηση στην ύφεση και γενικότερα την κάμψη των ρυθμών ανάπτυξης των κύριων οικονομικών και εμπορικών εταίρων για το 2012, κάνει τις εκτιμήσεις για ύφεση μόνο 4-5% υπεραισιόδοξες. Θα πρέπει να αναμένουμε με βάση τις πολιτικές που περιγράφονται στο πρόγραμμα, με δεδομένη και την νέα μείωση των Δημόσιων Επενδύσεων νέο έτος βαθιάς ύφεσης για την ελληνική οικονομία.

Γ) Αλλά σημεία. Ενώ οι τράπεζες πληρώνονται από τον ελληνικό λαό, επιτρέπεται στους τραπεζίτες να τις κρατάνε υπό την ιδιοκτησία τους, με το μέτρο κοινών μετοχών χωρίς δικαίωμα ψήφου, αντί να τεθούν υπό δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο ώστε να καταπολεμηθεί η πιστωτική ασφυξία.

Η φορολόγηση του μεγάλου πλούτου απουσιάζει ενώ αναγγέλλονται νέες επιβαρύνσεις για τους μισθωτούς.

Με βάση την υιοθέτηση της θέση ότι θα σε περίπτωση απόκλισης από τους στόχους θα λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα, λόγω της ύφεσης και της σίγουρης απόκλισης από τους στόχους θα πρέπει να περιμένουμε νέες αναθεωρήσεις στόχων μέχρι το καλοκαίρι

Ως προς τις επενδύσεις, μέχρι τον επόμενο μήνα θα πρέπει να γίνει νόμος για την διευκόλυνση τους. Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται και ζητήματα που αφορούν τη χαλάρωση των κριτηρίων σχετικά με τις περιβαλλοντικές συνέπειες. Αυτό αποτελεί πρόκληση για τον 21 αιώνα που το ζήτημα του περιβάλλοντος γίνεται καθοριστικό και υποβαθμίζει το περιβάλλον στην Ελλάδα μόνιμα, και όχι μόνο για την επόμενη δεκαετία. Το κόστος αποκατάστασης δε μελετήθηκε προφανώς, από όσους θα παραδεχτούν ότι πρόλαβαν να διαβάσουν το νέο Μνημόνιο.

Τελευταίο, αλλά όχι ύστατο: αν και μέχρι το 2015 αναγγέλλονται μόνο 19δις. ιδιωτικοποιήσεων, γίνεται δεκτό ότι σε περίπτωση που δεν πιάνονται οι λογιστικοί στόχοι, λόγω υποτιμημένων αξιών από την κρίση, θα εντάσσονται και άλλα δημόσια περιουσιακά στοιχεία σε ιδιωτικοποίηση πέραν των αναγγελθέντων.

ΣΛ

2012.02.10

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=668580